1. Nguồn gốc lễ giỗ tổ nghề Yến
Lễ giỗ tổ nghề Yến là nét đẹp văn hóa Hội An độc đáo có từ hơn 150 năm trước nhằm tri ân công lao khai sinh nghề của các bậc tiền nhân. Cho đến ngày nay, lễ hội vẫn được tổ chức định kỳ hằng năm không chỉ thể hiện lòng biết ơn tổ tiên mà còn nguyện cầu về cuộc sống bình yên, ấm no, hạnh phúc. Đồng thời, đây cũng là dịp nhắc nhở con cháu ý thức giữ gìn và bảo vệ nguyền tài nguyên quý báu được thiên nhiên ban tặng của vùng biển đảo. Đây là một trong số lễ hội ở Quảng Nam thu hút sự quan tâm của du khách gần xa.
2. Ý nghĩa của lễ giỗ tổ nghề Yến
Lễ hội giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm được tổ chức nằm tưởng niệm, tri ân đến các bậc tiền bối đã có công trạng khai phá nên nghề khai thác Yến sào tại Quảng Nam. Trong khuôn khổ lễ hội, nhiều nghi thức cũng được thực hiện nhằm cầu bình an đến cho nhân dân, khơi gợi ở người dân ý thức bảo vệ tài nguyên biển đảo. Lễ giỗ tổ nghề Yến còn góp phần quảng bá làng nghề truyền thống của bà con miền sông nước Hội An, từ đó giúp cho du khách trong và ngoài nước hiểu thêm về nguồn gốc của một đặc sản quý hiếm mang tên Yến sào.
Ngày giỗ được thực hiện nhằm tri ân những người đã khai phá nên nghề Yến (Ảnh: Sưu tầm)
3. Các nghi thức và hoạt động trong lễ giỗ tổ nghề Yến
3.1. Nghi thức trước ngày lễ chính
Lễ giỗ tổ nghề Yến được tổ chức trong 2 ngày. Vào ngày 9/3 âm lịch, người dân trong làng sẽ cùng nhau dọn dẹp, bày trí lại khu vực cúng tế và bày biện lễ vật lên khu vực bàn thờ, khám thờ. Buổi tối ngày mùng 9, những bậc cao niên trong làng và đại diện của các dòng họ sẽ tập trung lại miếu tổ để cúng lễ, thực hiện nghi lễ cáo tước với chư tổ, thần thánh để chuẩn bị cho lễ chính diễn ra vào ngày 10/3 âm lịch.
3.2. Nghi thức cúng lễ vào ngày lễ giỗ tổ nghề Yến
Trong ngày chính hội, người dân và các bậc cao niên trong làng sẽ thực hiện lễ nghinh thần, rước vọng với kiệu thần được trang trí vô cùng lộng lẫy. Đoàn rước nghinh thần sẽ đi qua các khu vực miếu thờ, lăng thờ của thôn xóm để vái vọng, mời các vị chư thần về khu vực miếu tổ để tiến hành lễ cúng tâm linh.
Phần lễ trong ngày giỗ tổ nghề Yến sẽ được thực hiện theo trình tự các nghi thức bao gồm: Xướng tế, chánh tế, tả hữu phân hiến, cổ nhạc, đi gia lễ, đọc văn tế… Tiếp đến là nghi thức lễ tế tổ nghề theo phong tục cổ truyền, nội dung là tế đại tổ nghề và các chư vị thánh thần đã bảo trợ nghề như: Ngũ Hành tiên nương, Đại Càn, Thành Hoàng bốn xử, Nam Hải Ngọc Lân…
Thực hiện lễ giỗ tổ nghề yến Hội An vô cùng tốn thời gian và bài bản
3.3. Phần hội
Nhiều năm trở lại đây, lễ giỗ tổ nghề Yến Quảng Nam được tổ chức kết hợp với nhiều hoạt động văn hóa du lịch. Cụ thể phần hội của ngày lễ sẽ có các trò chơi dân gian ở Hội An như: hô hát bài chòi, trò chơi đập nồi, giao lưu lửa trại “Vui hội làng chài”…
Phần thu hút nhất trong lễ hội giỗ tổ nghề Yến phải kể đến trải nghiệm chợ ẩm thực “món ngon miền biển”. Tại đây, bạn sẽ được khám phá nét đẹp văn hóa ẩm thực Hội An qua nhiều món ngon đặc sản Hội An như: vú nàng, vú sao, mực, cá, cua, rau rừng, ốc…
Nghi thức cúng lễ trang nghiêm trong ngày hội chính (Ảnh: Sưu tầm)u tầm)
4. Các hoạt động hấp dẫn khi tham dự lễ giỗ tổ nghề Yến
4.1. Tìm hiểu về chim yến và nghề nuôi chim yến
Yến sào Cù Lao Chàm là đặc sản Quảng Nam được du khách ưa chuộng. Đây được xem là món quà vô giá từ thiên nhiên, tạo nên nguồn thu nhập chính cho người dân xã đảo. Những tổ yến ở đây không chỉ đảm bảo được chất lượng với sợi yến to, dày mà còn chứa hàm lượng dinh dưỡng dồi dào. Tham gia lễ giỗ tổ nghề Yến, du khách có cơ hội tìm hiểu thêm về nghề nuôi chim yến truyền thống và được mua các sản phẩm với mức giá ưu đãi.
4.2. Vui hội làng chài với các trò chơi dân gian ở Hội An
Góp phần làm nên đặc sắc của lễ hội giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm là phần hội với các trò chơi dân gian ở Hội An khiến nhiều người thích thú như: vui hội làng chài, hát bài chòi, đập nồi,…
4.3. Tham gia đêm hội Cù Lao
Phần sôi động và thu hút rất nhiều người tham gia chính là đêm hội Cù Lao. Tại đây, bạn sẽ được chứng kiến những màn biểu diễn nghệ thuật cổ truyền đặc sắc, giao lưu văn nghệ kết nối giữa đất liền – hải đảo – du khách vô cùng nhộn nhịp.
4.4. Thưởng thức ẩm thực Hội An với các món ngon hấp dẫn
Không chỉ được vui mà du khách còn được thưởng thức ẩm thực tươi ngon miền biển. Trong lễ hội, bạn sẽ được khám phá nét đẹp văn hóa ẩm thực Hội An từ nhiều món đặc sản Hội An thơm ngon, hấp dẫn như: cua, mực, cá, vú sao, vú nàng, rau rừng, rượu yến,…
4.5. Tham quan biển đảo Cù Lao Chàm
Từ lâu, Yến sào tại Cù Lao Chàm đã được xem là một thức quà vô giá của thiên nhiên, là đặc sản Quảng Nam được nhiều du khách biết đến. Yến sào tại đây có sợi yến to, dày hơn và chứa nhiều hàm lượng dinh dưỡng. Du khách tham gia lễ giỗ tổ nghề Yến có thể tìm hiểu thêm về nghề nuôi chim Yến của địa phương và mua các sản phẩm Yến sào với mức giá khuyến mãi.
4.6. Tới đảo Cù Lao Chàm, trải nghiệm lặn ngắm san hô
Đến với Cù Lao Chàm, bên cạnh các trải nghiệm du lịch biển, tìm hiểu văn hóa, lễ hội đặc sắc của bà con làng chài, bạn có thể tham gia lặn biển ngắm san hô – một trong những hoạt động du lịch hút khách nhất tại đây.
Vùng biển Cù Lao Chàm nước rất trong, soi rõ đáy, phía dưới là các rạn san hô đa sắc màu. Khi lặn biển, du khách sẽ được các hướng dẫn viên hỗ trợ, vì vậy bạn hoàn toàn có thể yên tâm về độ an toàn.
Đến dịp tổ chức giỗ tổ nghề yến Hội An, miếu tổ nghề yến tại Cù Lao Chàm lại càng nhộn nhịp hơn bao giờ hết
