Nguồn gốc của hội chợ Viềng

Theo dân gian truyền lại, chữ 'Viềng” có trong từ chợ Viềng có nghĩa là 'về”, 'vầy”, 'sum vầy'. Đồng thời, từ tượng trưng cho sự hội tụ và vui mừng của nhân dân từ khắp nơi.

Một truyền thuyết kể rằng khi hai tướng tiến quân đến Nam Giang. Ngựa của họ bị hỏng và họ dừng lại tại làng Vân Tràng - nổi tiếng với nghề rèn thủ công. Để khắc phục tình hình, họ đã nhờ bà con nơi đây rèn móng ngựa và binh khí. Trong thời gian chờ đợi, hai tướng ra lệnh cho binh lính tổ chức lễ tuyên bố chiến thắng.

Ngày nghe tin về chiến thắng, nhân dân các làng lân cận nhanh chóng kéo trâu, kéo bò về làng Vân Tràng để cùng ăn mừng. Sự kiện này thu hút sự chú ý của nhân dân huyện Nam Trực và họ quyết định tổ chức buổi họp mặt vào đêm mùng 7 và sáng mồng 8 tháng Giêng để tưởng nhớ hai vị tướng.

Ngay từ đầu giờ chiều ngày mùng 7 Tết, người dân đã ùn ùn đổ về Chợ Viềng để du Xuân, mua sắm. Chợ họp từ chiều và đêm mùng 7 đến rạng sáng mùng 8 tháng Giêng.

Lễ hội chợ Viềng Nam Định cũng trở thành dịp để các làng trao đổi kinh nghiệm về chế biến, nuôi trồng cũng như mua bán sản phẩm từ các làng nghề truyền thống.

Chợ Viềng là một nét văn hóa đặc trưng của cư dân nông nghiệp vùng Đồng bằng sông Hồng, nên tại phiên chợ, các sản phẩm được bày bán ở đây chủ yếu là các loại nông cụ, các loại cây trồng, cây cảnh và đồ đồng, đồ đá, đồ cổ, đồ cũ… với đủ chủng loại, chất lượng và giá cả.

Ý nghĩa của lễ hội chợ Viềng

Lễ hội chợ Viềng được hình thành với ý nghĩa là mong đạt được sự may mắn và thịnh vượng trong kinh doanh. Nhiều người tin rằng, chỉ cần đến ghé thăm hội chợ thì quanh năm sẽ bình yên, vui vẻ, hạnh phúc.

Sản phẩm tại đây rất đa dạng và phong phú. Có thể kể đến những mặt hàng nổi bật như: hàng trăm loại hoa quý, cây quất nguyên thủy, cây cảnh và cây thế. Một truyền thống được giữ gìn từ thời nhà Lý, các sản phẩm đồ đồng xuất phát từ làng nghề đúc đồng Đồng Quỹ …

Hầu hết mọi người đi Chợ Viềng đều chung một ý niệm là mua may, bán rủi để năm mới được bình an và may mắn. Vì thế, không ai đặt nặng vấn đề lời lãi. Người bán chớ nói thách cao, người mua cũng không nên mặc cả nhiều để tránh xui xẻo hay làm mất đi tính tâm linh của phiên chợ.

Chợ Viềng Chùa không chỉ là địa điểm độc đáo với các hoạt động mua bán, mà còn nổi bật với ẩm thực đặc sắc với ý nghĩa 'ăn lấy may'. Các món ăn truyền thống như thịt bò thui và phở bò gia truyền đặc biệt thu hút du khách bởi vị ngon độc đáo.

Nét đặc trưng mà ai đến Chợ Viềng cũng nhận thấy là phiên chợ bán rất nhiều thịt bò. Hầu hết du khách đến đây đều mua thịt bò mang về bởi thịt bò ở đây được mổ tại chỗ, tươi và rất ngon.

Có thể nói rằng, chợ Viềng Nam Định là nơi hội tụ đầy đủ những đặc trưng riêng của từng xã hội, tôn giáo, tín ngưỡng, làng nghề truyền thống, ẩm thực và nghệ thuật truyền thống. Nơi này không chỉ là một nơi để thể hiện văn hoá của nền văn minh lúa nước, mà còn là một phiên chợ đặc biệt, đem đến trải nghiệm độc đáo cho người tham gia.