Lễ  hội chùa Shwedagon – Sự kiện văn hóa tâm linh lớn nhất ở Myanmar

1. Nguồn gốc  ý nghĩa của lễ hội

Lễ hội Phật giáo hàng năm tại chùa Shwedagon, một trong những ngôi chùa vĩ đại và thiêng liêng nhất tại Myanmar, là một sự kiện văn hóa tâm linh truyền thống rất quan trọng ở Myanmar. Lễ hội này thật sự rất có ý nghĩa và có ảnh hưởng lớn đến nếp sống tâm linh của người dân. Hơn hai thập kỷ qua, vì nhiều lý do,lễ hội quan trọng này đã không được tổ chức.

Tuy nhiên Với sự cởi mở về chính sách của chính phủ hiện nay, lễ hội Phật giáo tại chùa Shwedagon đã được phục hồi, người dân được phép tổ chức trở lại. Lễ hội Chùa vàng Shwedagon ở Yangon được coi là sự kết hợp hài hòa giữa Phật giáo và lễ hội văn hóa dân gian truyền thống của dân tộc Myanmar.

Lễ hội chùa Shwedagon được tổ chức vào tháng 2 hàng năm tại chùa Shwedagon là một trong những lễ hội truyền thống và là sự kiện văn hóa tâm linh có ý nghĩa quan trọng trong đời sống của người dân Myanmar hàng thập kỷ qua. 

Lễ hội được khai mạc từ ngày 22-2 và kéo dài trong vòng nửa tháng với nhiều hoạt động, nghi thức, nghi lễ truyền thống mang đậm nét Phật giáo. Lễ hội Chùa vàng Shwedagon ở Yangon là sự kết hợp hài hòa giữa Phật giáo và lễ hội văn hóa dân gian truyền thống của dân tộc Myanmar.

Chùa vàng Shwedagon tọa lạc trên một đỉnh đồi Singuttara, và nổi bật trên nền trời của thành phố Yangon vừa bề thế, vừa uy nghi ngôi chùa Shwedagon là một trong những kiệt tác nghệ thuật của nhân loại. Khi màn đêm xuống, với ánh đèn pha tập trung, quần thể tháp, tượng ở chùa Vàng trở nên sáng lung linh, nổi bật ở một vùng trời. Có thể nói rằng, trong một đất nước còn kém phát triển như Myanmar mà xây dựng được một công trình vĩ đại như chùa vàng Shwedagon thì thật là đáng phục.

Sở dĩ gọi là chùa Vàng là vì hầu hết các công trình kiến trúc cùa chùa đều được dát vàng lá. Chùa Shwedagon được bao bọc bởi 60 tấn vàng cùng hàng nghìn viên kim cương, hồng ngọc. Trên tàng lọng ở đỉnh ngọn tháp chính của chùa được gắn 4.351 viên kim cương, và ngay trên đỉnh của ngọn tháp gắn một viên kim cương 76 carats.

  Đây được coi là ngôi chùa linh thiêng nhất Myanmar. Chùa có 1.000 đơn thể chùa bao quanh tòa tháp trung tâm, trong đó 72 ngôi chùa bằng đá có thờ tượng phật bên trong. Trong đó, tòa tháp vàng khổng lồ có chiều cao lên tới 99m được coi là tâm điểm của chùa. Tòa tháp được bao bọc bởi 9.300 lá vàng và hàng ngàn viên đá quý, kim cương, hồng ngọc… Đỉnh tháp treo tất cả 1.065 chiếc chuông vàng và 421 chiếc chuông bạc.

      Ngôi chùa cổ kính này không chỉ gây ấn tượng thế giới bởi vẻ nguy nga, tráng lệ mà còn lưu giữ nhiều di sản của Myanmar như kiến trúc, điêu khắc, và nghệ thuật với nhiều bức tượng độc đáo, phản ánh thời đại kiến trúc kéo dài trong suốt 2.500 năm. Các bảo vật kinh thiêng của chùa có thể kể đến là 8 sợi tóc của Đức Phật Thích Ca, cây gậy của Phật Câu Lưu Tôn, cái lọc nước của Phật Câu Na Hàm, một mảnh Cà sa của Phật Ca Diếp.

Theo truyền thuyết, chùa Shwedagon đã tồn tại 2.600 năm, và năm 2012 này chính là năm kỷ niệm ngôi chùa tròn 2.600 năm tuổi. Cũng theo truyền thuyết, chùa Shwedagon là nơi tôn trí 8 sợi tóc của Đức Phật, đó là những sợi tóc mà Đức Phật đã ban tặng cho hai thương gia đến đảnh lễ, xin làm đệ tử của Ngài khi Đức Thế Tôn tại thế. 

Chính bởi lịch sử lâu đời và sự linh thiêng cổ kính, chùa Shwedagon không những trở thành nơi hành hương của các tín đồ Phật giáo mà còn là niềm kiêu hãnh của những người dân Myanma. 

2.Niềm kiêu hãnh của người Myanmar - Lễ hội chùa Shwedagon

Nói đến chùa Shwedagon chắc hẳn ai cũng biết được chùa Shwedagon là một biểu tượng của nền Phật giáo Myanmar, trở thành niềm tự hào của người dân Myanmar. Lễ hội chùa Shwedagon là lễ hội đặc sắc của Myanmar, vừa mang tính chất tâm linh với người Myanmar, tuy nhiên trong lễ hội chùa Shwedagon không chỉ có mỗi người dân Myanmar mà còn là dịp để những người tôn sùng Phật giáo tìm đến. 

Lễ hội chùa Shwedagon thể hiện niềm tôn kính với Phật giáo

 Lễ hội chùa Shwedagon thường kéo dài trong 2 tuần. Sở dĩ lễ hội chùa Shwedagon là lễ hội đặc sắc của Myanmar bởi lễ hội được mở màn bằng cách đoàn người nối dài mặc trang phục truyền thống và đi chân trần quanh các ngôi đền tháp ở chùa Shwedagon. Hòa cùng đoàn người đó hính là những tiết mục biểu diễn văn nghệ diễn ra sôi nổi và vui tươi, với nhiều gian hàng ẩm thực được bày bán nhằm quảng bá hình ảnh đất nước Myanmar.  

Đi chân trần hành lễ ở lễ hội chùa Shwedagon

 3. Các trải nghiệm không nên bỏ qua khi tham gia lễ hội

Chùa có rất nhiều lễ hội lớn thu hút đông đảo du khách khắp nơi như Lễ hội vào Ngày trăng tròn được gọi là 'Lễ hội Tabaung' của tháng âm lịch “Tabaung” của Myanmar (tháng 2–3); Lễ hội năm mới của Myanmar hay còn được biết đến là 'Lễ hội té nước' diễn ra vào tháng 4; Ngày lễ Đức Phật, còn được biết đến là 'Lễ hội Kasone' diễn ra vào tháng 4–5; Lễ hội vào ngày đầu Mùa Chay Phật giáo, còn được biết đến là 'Lễ hội Waso' diễn ra vào tháng bảy… Ch

             Đi chân trần hành lễ ở lễ hội chùa Shwedagon

Lễ hội được mở màn với đoàn diễu hành vào buổi sáng với hơn hàng ngàn người tham gia trong trang phục truyền thống, đi chân trần nhiễu quanh các ngôi tháp, điện của trong quần thể chùa. Tiếng cồng ở khắp các góc điện của chùa Shwedagon đều đồng loạt gióng lên hòa cùng với tiếng tụng kinh trầm hùng của hàng trăm Tăng sĩ, tạo nên một không gian tâm linh vô cùng thiêng liêng, mầu nhiệm.

Vào buổi sáng khai mạc lễ hội hàng ngàn người tham gia trong trang phục truyền thống, đi chân trần nhiễu quanh các ngôi tháp, điện của trong quần thể chùa. Tiếng cồng đồng loạt gióng lên rồi các Tăng sĩ bắt đầu tụng kinh tạo nên một không khí tâm linh thiêng liêng vô cùng. Theo tục lệ, trong suốt 15 ngày diễn ra lễ hội, một nhóm 12 vị Tăng sĩ sẽ thay phiên nhau tụng kinh mãi không dứt cho đến ngày 7 tháng 3, lúc kết thúc của lễ hội.Lễ hội đánh dấu kỷ niệm 2.600 năm ngày Đức Phật giác ngộ với các chương trình như 15 ngày tụng kinh của các nhà sư và các chuyến viếng thăm chùa của các quan chức chính phủ.

Phần hội bao gồm các tiết mục vui chơi giải trí, các chương trình múa rối và các tiết mục biểu diễn của các vũ công truyền thống Miến Điện.

Bên ngoài khuôn viên của chùa là không gian vui chơi giải trí và biểu diễn các tiết mục văn nghệ, bao gồm các chương trình múa rối truyền thống và các vũ công biểu diễn các điệu múa cổ truyền. Bên cạnh đó còn có khu vực ẩm thực, hội chợ, nơi trưng bày và buôn bán hàng thủ công mỹ nghệ và thực phẩm từ khắp nơi trên đất nước.

Việc khôi phục lễ hội Phật giáo truyền thống tại chùa vàng Shwedagon đã khiến người dân Myanmar phấn khởi và vui mừng. 

Một bà lão cho biết, bà đã đọc trên báo rằng lễ hội đã được cho phép tổ chức trở lại, nhưng bà đã không tin điều đó. Vì vậy, bà đi hai giờ đồng hồ bằng xe buýt từ thành phố Oakkan, quê của bà, phía Bắc của Yangon, để đến mục sở thị. Ông Myint Kyi, chồng của bà lão chia sẻ: “Thật là xấu hổ và đáng buồn khi chính phủ trong một quốc gia Phật giáo lại cấm tổ chức lễ hội quan trọng này trong một khoảng thời gian quá lâu như thế”. Bà lão thì vui mừng nói: “Sự khôi phục này làm cho tôi không chỉ hài lòng mà còn rất vui mừng. Bây giờ tôi nhận ra rằng, đất nước Myanmar chúng tôi đang đổi thay”.

Ông Khin Maung Aye, một nhà nghiên cứu Phật học và thành viên Ban Tổ chức của lễ hội này bày tỏ: “Trước đây, chính quyền đã ban hành lệnh cấm tổ chức lễ hội chùa Shwedagon vì những điều mà họ gọi là “lý do an ninh”. Con trai tôi năm nay 22 tuổi. Nó sinh năm 1989, và nó chưa bao giờ được chứng kiến ​​lễ hội chùa Shwedagon. Tôi đã mơ ước về việc khôi phục lễ hội chùa Shwedagon trong nhiều năm nay. Bây giờ thì điều tôi ước mơ đã trở thành hiện thực. Tôi vô cùng hạnh phúc về điều này”