Đầu tháng chạp năm trước cho tới tháng Ba âm lịch năm sau, là khoảng thời gian đồng bào Jrai, Bahnar tổ chức lễ hội đâm trâu. Lễ hội đâm trâu thường tổ chức trong 3 ngày, còn người Jrai lại tổ chức trong một ngày rưỡi. Lễ hội đâm trâu thường được tổ chức để mừng chiến thắng, ăn mừng thắng lợi của cả cộng đồng, trong lễ khánh thành nhà rông,  lễ cầu an,  lễ xoá điềm xấu, điềm gở cho cả buôn làng hoặc để tạ ơn thần linh.

Lễ hội đâm trâu đóng vai trò quan trọng trong đời sống của người dân trong làng Prăng. Thông qua lễ hội này, mọi người muốn cảm ơn Giàng đã phù hộ cho một mùa rẫy ấm no, bội thu và cầu mong cho vụ mùa tiếp theo sẽ diễn ra tốt đẹp. Bên cạnh đó, Lễ hội đâm trâu còn thể hiện sự thiêng liêng trong tín ngưỡng của người đồng bào dân tộc vùng núi cao Tây Nguyên. 

Mục đích của Lễ hội đâm trâu là vừa gìn giữ các giá trị văn hóa tốt đẹp của người dân địa phương vừa tạo cơ hội để bà con trong làng tụ họp lại với nhau để vui đùa, nghỉ ngơi sau những ngày làm việc vất vả. Du lịch Gia Lai bạn không chỉ được tham quan các cảnh đẹp như Chùa Minh Thành mà còn có cơ hội hòa mình vào lễ hội đầy thú vị này. 

Từ đầu tháng chạp năm trước đến tháng 3 âm lịch, người đồng bào Jrai, Bahnar thường tổ chức Lễ hội đâm trâu tại nhà rông. Mọi chi phí trong buổi lễ này đều do người dân trong làng đóng góp lại với nhau. 

Để khởi động Lễ hội đâm trâu, người già làng phải chọn ra 4 vật tế bao gồm gà, heo, dê, trâu, mỗi loài một con. Trong đó, con trâu là biểu tượng quan trọng nhất, thể hiện sức mạnh, sự cần cù lao động của mỗi gia đình. Chính vì thế, người dân sẽ lựa chọn con trâu khỏe nhất, quý nhất để dâng cho già làng chọn. Trước khi bắt đầu làm lễ, già làng sẽ tập trung làm xong mâm cỗ cúng với gạo, thịt heo, thịt dê, gà và muối để cúng tế trong nhà rông. Sau đó, các già làng sẽ ra cái cọc đóng sẵn ở trước nhà và đọc lời khấn tế theo thủ tục truyền thống. Lời khấn nhằm thông báo cho những người đã chết biết hôm nay nhà rông đã làm xong, dân làng cũng khỏe mạnh, xin ông trời cho dân tế cho trâu khỏe nhất và mong ông sẽ ban sức khỏe cho tất cả dân làng. 

Sau phần khấn vái, chủ trâu dắt trâu đến rồi cùng thanh niên trong làng cột vào chiếc cọc có sẵn. Già làng sẽ đi dọc đường hú lên để mọi người tụ tập về nhà rông. Trai gái dân tộc trong bộ trang phục truyền thống thi nhau đánh chiêng, đánh trống, múa hát vòng quanh con trâu tế lễ. Múa xong 3 vòng, già làng sẽ cầm một chiếc roi để đuổi trâu chạy. Đến khi trâu chạy mệt, thanh niên trong làng sẽ dùng dây leo trói chân trâu lại. Lúc này, trâu đã nằm phủ phục trên nền đất, già làng nhanh chóng tiến tới dùng dao nhọn đâm một nhát vào vùng hông để trâu đau đớn hú lên. Tiếng hú như thay cho tiếng lòng của người dân, vang vọng khắp núi rừng và gửi lời cầu nguyện của bà con trong làng đến đất trời. 

Phần hội diễn ra ngay sau khi trâu chết. Dân làng sẽ lấy máu và đầu trâu để đặt ở cây nêu trước nhà rông tế trời. Phần thân trâu đem đi xẻ thịt và chia đều cho tất cả các hộ dân và người tham gia dự lễ. Mỗi nhà nhận một miếng thịt trâu thì phải mang đến cho nhà rông một ghè rượu. Đàn ông, phụ nữ chứ thế hòa mình vào không khí nhộn nhịp của lễ hội. Lũ trẻ con cũng vui đùa, chạy nhảy nhốn nháo cả một vùng rộng lớn. 

Lễ hội đâm Trâu tại Gia Lai

Hàng năm dân làng sẽ tổ chức 1 lần lễ hội đâm trâu tại nhà rông của làng, của bản và mọi chi phí phát sinh trong ngày hội đều do dân làng cùng đóng góp. Người chủ trì lễ hội thường là già làng, là người đứng gần cột buộc trâu. Thanh niên nam nữ sẽ là những người đánh cồng, chiêng, múa đứng sau lưng già làng. Những thanh niên có nhiệm vụ đánh trống, chiêng, cồng trong ngày hội, trên đầu mỗi người đều chít khăn đỏ, mặc áo (loại áo dùng riêng cho ngày lễ dành cho con trai), đóng khố. Những cô gái thì mặc áo phia, váy koteh (loại áo thường mặc trong ngày hội của phụ nữ dân tộc này).

Khi già làng cử hành nghi lễ khấn vái xong, tiếng cồng chiêng cũng bắt đầu nổi lên hòa vào tiếng la hét, huýt sáo của dân làng. Vào ngày lễ không khí trong làng trở nên rộn ràng hơn, sinh động hơn. Những ngày diễn ra lễ hội đâm trâu, còn lànhững ngày hội của nghệ thuật cồng chiêng, là những giai điệu đặc trưng nhất vì nhiều hộ gia đình đã đem bộ cồng chiêng của mình tới lễ hội để tạo thêm sự vui nhộn cho ngày hội. 

Các chàng trai đồng bào Bahnar đánh cồng chiêng trong lễ đâm trâu

Hết ngày hội thứ nhất, sang đến ngày thứ hai, tiếng cồng chiêng lại càng trở nên rộn rã hơn. Những chàng trai Bahnar khoẻ mạnh, đầu có chít một chiếc khăn đỏ, tay cầm khiên và một thanh gươm sáng loáng lao ra, vừa biểu diễn vũ khí, vừa đi vòng tròn quanh con trâu để đánh lừa con trâu rồi đâm trâu. Sau màn nhảy múa, họ bắt đầu đâm trâu. Khi con trâu đã bị tắt thở, thầy cúng sẽ mang chiêng và nồi đồng nhỏ đến để hứng tiết trâu , sau đó mang hòa với rượu, bộ phận đao kiếm sẽ tiếp tục xẻ thịt trâu. Sau khi làm thịt trâu xong, họ chia thịt trâu thành các phần đều nhau rồi chia cho từng bếp trong buôn làng. Một phần thịt trâu sẽ được dùng để chế biến các món ăn để uống rượu chung tại nhà rông.

Đây là lúc già làng sắp thực hiện nghi thức đâm trâu

Chú trâu khỏe mạnh bị đâm trước sự chứng kiến của tất cả người dân trong làng 

Phần hội với tiết mục uống rượu cần được diễn ra vô cùng sôi nổi