Lễ hội Guy Fawkes Night

Guy Fawkes Night, cũng còn được gọi là Bonfire Night (đêm lửa), Fireworks Night (đêm pháo hoa) và Plot Night (đêm đốt kho thuốc súng), là một dịp lễ hội hàng năm (nhưng không phải là ngày nghỉ lễ toàn quốc) vào tối mùng 5 tháng 11, có nguồn gốc ở Anh quốc, sau đó lễ hội này lan sang New Zealand, Nam Phi và một số tỉnh ở Canada. Trước kia một số người Úc ở hải ngoại và ở Úc cũng đã tổ chức lễ này nhưng ngày nay không còn tổ chức nữa. Lễ này tưởng niệm sự thất bại của một nhóm người theo đạo cơ đốc có âm mưu đốt kho thuốc súng để lật đổ Quốc hội ở London nhưng bất thành vào đêm ngày 5/11/1605, lúc đó vua là James 1 là người theo đạo Tin lành.

Lễ hội được tổ chức trên toàn Vương quốc Anh từ thành thị tới nông thôn. Người ta đốt pháo, pháo hoa và dựng các đống lửa lớn, cạnh đó là các hình nộm hay các ông người tượng trưng cho các ông Fawkes, là những người có âm mưu lật đổ quốc hội nổi tiếng bị đốt cháy. Trước ngày mùng 5, trẻ con đứa nào cũng có một hình nộm mang nó đi để xin tiền người lớn, chúng nói rằng: “Pey for the guy” (Cho ông người nộm mấy xu).

Guy Fawkes hay Guido Fawkes (13/4/1570 – 31/1/1606) là nhóm người cải cách Công giáo ở Anh, được sử dụng trong cuộc chiến cho Tây Ban Nha ở LowCountries. Họ vùng lên đấu tranh bởi thời bấy giờ, toàn bộ tầng lớp quý tộc, hoàng gia ở Anh theo đạo Tin lành và có sự phân biệt đối xử với các tín đồ tôn giáo khác ở Anh.

Lễ hội Guy Fawkes Night được tổ chức với quy mô lớn trên toàn Vương Quốc Anh từ thành thị tới nông thôn, từ đồng bằng đến vùng núi. Người ta đốt pháo và pháo hoa, dựng các đống lửa lớn bên hình nộm tượng trưng cho các ông Fawkes. Trước ngày lễ hội diễn ra, mỗi trẻ nhỏ ở đây được chuẩn bị một hình nộm mang đi gõ cửa các nhà để xin tiền với câu nói :”Penny for the guy”, nghĩa là cho ông người nộm mấy xu.

Ngày nay, nhiều người vẫn quan niệm rằng Guy Fawkes Night mang ý nghĩa chính trị, phân biệt Đảng phái nhưng nó vẫn được tổ chức rộng rãi. Tuy nhiên không còn những thủ tục, hình thức phong phú như trước kia mà chỉ đơn thuần là đêm hội đốt pháo.

Dù trong xã hội hiện đại, đêm đốt pháo được kỉ niệm cũng có chút ý nghĩa chính trị và đảng phái. Câu vè “Hãy nhớ, hãy nhớ…”, thể hiện cảm xúc căm ghét người theo đạo cơ đốc không còn được mấy lưu tâm đến. Đêm đốt pháo ngày nay chỉ còn là đêm hội tổ chức trong cộng đồng những người theo đạo cơ đốc ở Anh quốc, tập tục chung là đốt người nộm không còn được mấy người thực hiện giống trước kia nữa.