
Đến thăm Khu Di tích lịch sử - văn hoá Quốc gia Mai An Tiêm ở xã Nga Phú, huyện Nga Sơn, nhiều người không khỏi ngạc nhiên vì phong cảnh hữu tình nơi đây. Toạ lạc giữa lòng dãy núi hình cánh cung An Tiêm, Đền thờ Mai An Tiêm khang trang, rộng rãi gồm hai công trình chính là ngôi đền thờ Mai An Tiêm và ngôi đền thờ Thánh.Tương truyền, Mai An Tiêm là một vị quan thời các vua Hùng dựng nước. Nhờ trí thông minh, nhã nhặn, yêu lao động, ông được vua Hùng quý mến tin dùng. Ông là người có tài lại chính trực, nghiêm minh nên bị nhiều gian thần, Lạc hầu, Lạc tướng ghen ghét, gièm pha. Trong một lần làm phật ý vua Hùng, Mai An Tiêm bị khép vào tội phản nghịch rồi đày cả gia đình ra sống ngoài đảo hoang. Và trên hòn đảo xa ngoài khơi, Mai An Tiêm đã phát hiện và trồng được một loại cây dây leo, có quả, khi quả chín có màu đỏ và vị ngọt, đời sau gọi là dưa hấu đỏ. Để tưởng nhớ ông, người dân đã gọi ông là “Ông tổ của nghề trồng dưa hấu” hay “Bố Cái Dưa Tây”.Nhằm khai thác tiềm năng, thế mạnh du lịch và bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá truyền thống của quê hương, đất nước, trong những năm qua, cùng với việc triển khai thực hiện dự án Bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử Đền thờ Mai An Tiêm, huyện Nga Sơn đã được tỉnh cho phép 3 năm 1 lần tổ chức lễ hội Mai An Tiêm với quy mô cấp tỉnh.
Lễ hội Mai An Tiêm năm nay được huyện Nga Sơn phối hợp với Sở VH-TT-DL tổ chức gắn liền với Năm du lịch Quốc Gia 2015 – Thanh Hoá. Đây là dịp để người dân của huyện Nga Sơn và du khách thập phương trong và ngoài tỉnh về Khu di tích để dâng hương tưởng nhớ Mai An Tiêm và tham gia vào lễ rước sắc đức thánh Mai An Tiêm từ làng văn hoá Văn Đức về Đền thờ Mai An.Nhằm phát huy giá trị Khu Di tích lịch sử - văn hoá Quốc gia Mai An Tiêm, huyện Nga Sơn đang tiếp tục xây dựng kế hoạch đầu tư nâng cấp, hoàn thiện Khu Di tích lịch sử văn hoá Quốc gia Mai An Tiêm, đồng thời thu hút đầu tư vào khu vực này nhằm biến nơi đây trở thành một khu du lịch hấp dẫn, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết, lòng tự hào dân tộc.
Lễ hội Mai An Tiêm đã tái hiện lại cuộc sống khó khăn song cũng đầy nghĩa tình của đôi vợ chồng trẻ Mai An Tiêm, đề cao nghị lực của con người trong cuộc sống và giáo dục truyền thống yêu nước, gìn giữ, phát huy bản sắc văn hoá của dân tộc, quê hương; đồng thời là dịp để tuyên truyền, quảng bá những giá trị lịch sử - văn hoá Khu Di tích lịch sử đền Mai An Tiêm, truyền thuyết về Mai An Tiêm và quả dưa hấu, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá, tinh thần, tâm linh của các tầng lớp nhân dân và du khách thập phương, góp phần tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết dân tộc, nỗ lực vượt khó, chung sức xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp
Lễ hội Mai An Tiêm diễn ra từ ngày 12-14/3 âm lịch hàng năm, tại Đền thờ Mai An Tiêm, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá. Chính quyền và nhân dân địa phương tổ chức lễ hội để tưởng nhớ, tri ân Mai An Tiêm, người có công khai phá, mở mang bờ cõi, thủy tổ của nghề canh nông cho dân trong vùng.
Cũng trong chương trình lễ hội với các trò chơi dân gian, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao truyền thống được tổ chức như:, bóng chuyền, khắc dưa, kéo co, cờ tướng… đã diễn ra sôi nổi. Các trò chơi không chỉ tái hiện lại cuộc sống khó khăn song cũng đầy nghĩa tình của đôi vợ chồng trẻ, mà còn đề cao nghị lực sống của con người, cũng như mang ý nghĩa giáo dục về truyền thống yêu nước, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc, quê hương, đồng thời là dịp để tuyên truyền, quảng bá những giá trị lịch sử, văn hóa của khu di tích đền Mai An Tiêm, về truyền thuyết Mai An Tiêm và quả dưa hấu đỏ, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tinh thần, tâm linh của các tầng lớp nhân dân,