Lễ Hội Tả Phủ - Kỳ Cùng
1.Lịch sử Lễ hội Tả Phủ – Kỳ Cùng:
Lễ hội Tả Phủ – Kỳ Cùng gắn liền với truyền thuyết về hai vị quan triều Lê:
- Đức Ông Tả Phủ: có tên húy là Thân Công Tài, được phong làm Tả Đô đốc, trấn giữ biên cương phía Bắc.
- Quan lớn Tuần Tranh: có tên húy là Mạc Thiên Tích, được cử làm quan Tuần Tranh, cai quản vùng Lạng Sơn.
Tương truyền, hai vị quan này có công lao to lớn trong việc đánh giặc, giữ yên bờ cõi, khai khẩn đất hoang, phát triển kinh tế cho vùng Lạng Sơn. Sau khi qua đời, nhân dân Lạng Sơn lập đền thờ để tưởng nhớ công ơn của hai vị.
Đoàn đưa bát nhang Quan lớn Tuần Tranh (tại Đền Kỳ Cùng) lên kiệu để rước sang Đền Tả Phủ
- Diễn ra lễ hội:
Lễ hội Tả Phủ – Kỳ Cùng bao gồm phần lễ và phần hội.
Phần lễ:
- Lễ rước kiệu: Đây là nghi lễ quan trọng nhất của lễ hội. Kiệu Đức Ông Tả Phủ được rước từ đền Tả Phủ lên đền Kỳ Cùng để hội ngộ với kiệu Quan lớn Tuần Tranh.
- Lễ tế: Lễ tế được tổ chức tại đền Tả Phủ và đền Kỳ Cùng để tưởng nhớ công ơn của hai vị quan.
- Lễ dâng hương: Du khách thập phương đến dâng hương cầu mong bình an, may mắn.
Phần hội:
- Hội thi: Lễ hội có nhiều hội thi như: đua thuyền, thi nấu bánh ngô, thi giã gạo, thi kéo co,…
- Trò chơi dân gian: Du khách có thể tham gia các trò chơi dân gian như: đánh cờ người, hát then, múa lân,…
- Mua sắm: Lễ hội có nhiều gian hàng bán đồ lưu niệm, đặc sản Lạng Sơn.
Đúng 12h trưa ngày 22 tháng Giêng (AL), đoàn rước kiệu từ Đền Kỳ Cùng đưa Quan lớn Tuần Tranh đến chơi hội, tạ ơn Tả Đô Đốc Hán Quận Công Thân Công Tài, tại Đền Tả Phủ - Kỳ Lừa
Lễ hội Kỳ Cùng- Tà Phủ cũng thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn bó, hướng đến những ước nguyện tốt đẹp về một năm mưa thuận gió hòa, làm ăn may mắn, nhà nhà hạnh phúc, bình an
Đoàn rước đi qua các con phố trên địa bàn thành phố Lạng Sơn, như: 17/10, Nguyễn Tri Phương, Nguyễn Du, Phai vệ, Bà Triệu, Lê Lợi, Bắc Sơn...
Những người được chọn để rước kiệu gọi là “đồng nam”, khiêng đỉnh là “đồng tử”, là thanh niên trai tráng, với trang phục nổi bật phù hợp với lễ hội
Những thiếu nữ tươi tắn cầm cờ của đoàn rước kiệu
Những cô đồng theo đoàn rước, tượng trưng cho tín ngưỡng thờ Mẫu
Đoàn rước kiệu thu hút sự chú ý của đông đảo Nhân dân và du khách thập phương
Trên tuyến đường đoàn rước kiệu đi qua, một số gia đình, hộ kinh doanh, hội liên gia chuẩn bị sẵn mâm lễ trước cửa nhà, trung tâm của mâm lễ là con lợn quay, đặc sản Xứ Lạng; với mong muốn cầu một năm bình an, tài lộc, may mắn
Lễ hội Tả Phủ – Kỳ Cùng là một nét đẹp văn hóa độc đáo của người dân Lạng Sơn. Lễ hội không chỉ thể hiện lòng biết ơn đối với hai vị quan triều Lê mà còn là dịp để người dân gặp gỡ và cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng.
Một số thông tin khác về Lễ hội Tả Phủ – Kỳ Cùng:
- Lễ hội được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào năm 2014.
- Lễ hội thường thu hút hàng vạn du khách thập phương đến tham dự.
